Willemijn Saaltink
beeldend kunstenaar

"Verwondering" 2005 – 2009
Temporary Art Centre, Eindhoven, 10 - 14 december 2009

De monumentale tekening heeft de afgelopen vijf jaar in Nederland een enorme herwaardering gekregen, getuige groepstentoonstellingen als ‘Drawing Typologies’ in het Stedelijk Museum CS in Amsterdam en ‘Het Verloren Paradijs’ in het Stedelijk Museum Schiedam, en solo-tentoonstellingen van kunstenaars die zich in deze techniek hebben gespecialiseerd zoals Robbie Cornelissen, Raquel Maulwurf en Renie Spoelstra. Willemijn Saaltink (1981) studeerde (na enige jaren fotografie aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht te hebben gevolgd) in 2005 af in autonome kunst aan de Academie Beeldende Kunsten Maastricht.

In haar monumentale tekeningen heeft Willemijn haar verwondering over de vitaliteit van verschijnselen in de natuur omgezet in een levendige en zorgvuldig gelaagde beeldtaal. Beweging, spanning, emotie, detaillering, verbinding, ontwikkeling en balans zijn hierbij sleutelwoorden.

Saaltink werkt vanuit een grote verwondering over en een persoonlijke geraaktheid door verschijnselen en gebeurtenissen in de natuur, waarbij ze geïnspireerd is door waargenomen groeiprocessen die ze toepast in haar eigen vormentaal. Ze wordt bijvoorbeeld getroffen door twee vechtende bokken, een stuk verfijnd koraal, een vogel verstild in de sneeuw, een knoestige, oude boom of de verwaarlozing van ‘heilige’ koeien op haar reis door India. Ze vereenzelvigt zich met (in dit laatste geval) het ontheiligde dier: ze daalt letterlijk af naar een laag diep in haarzelf, op zoek naar de kern van dat natuurwezen. Geleid door haar intuïtie wordt de koe al tekenend als het ware herboren uit groeiende lagen geassocieerde vormen. Uit de kop ontstaat een gewei en daaruit vloeit weer nieuw leven: grillige takken, dierenkopjes en bloemen; zo herschept ze de koe om die haar waardigheid terug te geven. Het is een intensief proces van enige maanden, waarin ze binnen de gelaagdheid van werken steeds dieper gaat. De sporen van het ontstaan van de tekening (de uitgegumde lagen) blijven steeds zichtbaar, in een fascinerende parallel met de natuur, waarin levensvormen opkomen, afsterven en op een andere plaats weer ‘kiem’ zijn voor nieuw leven. De toeschouwer die zich er voor open stelt, herkent de extra dimensie, de essentie van de bezieling die aan de tekening ten grondslag ligt.

Willemijn gebruikt in haar tekeningen de eigenschappen van tegenpolen, zoals worsteling en verzoening, scherp en zacht, man en vrouw. De lijnen waarmee ze deze uitersten uitdrukt en uiteindelijk laat versmelten, zijn soms hard, soms kwetsbaar. Kenmerk van de tekeningen zijn verder de verbindingen tussen de beeldelementen, de opengewerkte structuur, en het regelmatige gebruik van restvormen die zich pas bij nader inzien prijs geven aan de toeschouwer.

De tekeningen op dik papier worden bij voorkeur uitgevoerd in houtskool, aangezien dit materiaal (verkoold hout) volgens Willemijn het dichtst bij de natuur staat en ze met zwart-wit en de vele tussentonen de essentie het best kan weergeven. Ze werkt het liefst op grote formaten, omdat ze hierop minder beperking voelt van kaders: het geeft haar alle vrijheid om het beeld te laten groeien.

In deze presentatie toont Willemijn Saaltink een selectie uit haar werk van de afgelopen vijf jaar, vooral groot formaat houtskooltekeningen, aangevuld met kleiner formaat tekeningen.

© Wim van Cleef, 2009